PHP 5.4 ile Gelen Yenilikler

Herkese merhaba Webkolog okuyucuları! Bugün sizlere, bir zamanlar PHP dünyasında önemli bir dönüm noktası olan PHP 5.4 sürümüyle gelen yeniliklerden bahsetmek istiyorum. 1 Mart 2012 tarihinde duyurulan bu sürüm, geliştiricilere birçok kolaylık ve performans iyileştirmesi sunarak web projelerimizde daha verimli çalışmamıza olanak sağladı. O zamanlar bu yenilikler sayesinde ben de birçok projemi güncelleyip daha iyi hale getirmiştim. Gelin, PHP 5.4 ile hayatımıza giren önemli değişikliklere birlikte göz atalım.

PHP 5.4 ile Gelen Yenilikler ve Değişiklikler

PHP 5.4, hem yeni özellikler hem de bazı kullanımdan kaldırılan işlevlerle geldi. Bu güncellemelerin bazıları performans artışına odaklanırken, bazıları da dilin daha modern ve tutarlı olmasını hedefliyordu.

Yeni Fonksiyonlar

PHP 5.4 ile birlikte kullanıma sunulan bazı yeni fonksiyonlar şunlardı:

• hextobin(): Onaltılık (hex) bir dizeyi ikili (binary) veriye dönüştürür.
• http_response_codes(): HTTP yanıt kodunu ayarlar veya alır.
• get_declared_traits(): Bildirilen tüm trait'lerin isimlerini döndürür.
• getimagesizefromstring(): Bir dizedeki görüntü boyutlarını alır.
• trait_exists(): Belirtilen trait'in var olup olmadığını kontrol eder.
• header_register_callback(): Başlıklar gönderilmeden hemen önce çağrılacak bir geri çağırma işlevi kaydeder.
• class_uses(): Bir sınıf tarafından kullanılan trait'leri döndürür.
• session_status(): Geçerli oturum durumunu döndürür.
• session_register_shutdown(): Kapatma sırasında oturum verilerini kaydetmek için bir işlev kaydeder.
• mysqli_error_list(): MySQLi bağlantısının tüm hata listesini döndürür.
• mysqli_stmt_error_list(): MySQLi ifadesinin tüm hata listesini döndürür.

Yeni Özellikler

Bu sürümle birlikte dilin çekirdeğine eklenen bazı önemli özellikler şunlardı:

• Değişkenlerde Türkçe karakter kullanımı desteklenmeye başlandı (ancak hala çok önerilen bir durum değildir).
• UTF-8, varsayılan karakter kümesi haline geldi (önceden ISO-8859-1 idi). Bu, uluslararasılaştırma açısından büyük bir adımdı.
• İkili (binary) gösterim eklendi. Artık sayıları 0b ile başlatarak ikili formatta belirtebiliyoruz.

  
  $sayi = 0b01101010; // Bu 106'ya eşittir.
  echo $sayi;
  

• Uyarı mesajları daha da geliştirildi, bu da hata ayıklama süreçlerini kolaylaştırdı.
• Performansta gözle görülür bir artış sağlandı; PHP 5.3'e göre %25 daha hızlı ve kaynak tüketimi %35 daha verimli hale getirildi.
• PHP.ini dosyasındaki short_open_tag ayarı ne olursa olsun, <?php echo $ad; ?> yerine <?=$ad?> ifadesi ile ekrana çıktı üretmek mümkün hale geldi. Bu kısa syntax, özellikle şablon motorlarında oldukça kullanışlıydı.
• Traits özelliği, PHP'ye yatay kod tekrar kullanımını getirdi. Tek mirasın kısıtlamalarını aşmak için harika bir yoldu.

  
  trait Merhaba {
      public function selamlama() {
          echo 'Merhaba, ben bir trait!';
      }
  }
  
  class BenimSinifim {
      use Merhaba;
  }
  
  $obj = new BenimSinifim();
  $obj->selamlama();
  

• Statik methodlar artık şu şekilde çağrılabiliyordu: ClassAdi::{'statikMethodAdi'}(); (önceden sadece ClassAdi::statikMethodAdi(); şeklindeydi). Bu, özellikle dinamik method çağrımlarında esneklik sağladı.

Kullanımdan Kaldırılanlar

Her yeni sürüm gibi, PHP 5.4 de bazı eski ve artık önerilmeyen özelliklerin kaldırılmasına sahne oldu.

Kaldırılan Fonksiyonlar

• define_syslog_variables()
• import_request_variables()
• session_is_registered()
• session_register()
• session_unregister()
• mysqli_bind_param()
• mysqli_bind_result()
• mysqli_fetch()

Bu fonksiyonlar, daha güvenli ve modern alternatifleriyle değiştirildi veya kullanımları artık tavsiye edilmiyordu.

Kaldırılan Eklenti

• SQLite eklentisi

Kaldırılan Özellikler

• Magic quotes: Güvenlik açıkları nedeniyle uzun süredir kaldırılması beklenen bir özellikti.
• safe_mode: Yine güvenlik nedeniyle kaldırılan bir özellik.
• register_globals: Değişkenlerin otomatik olarak global scope'a kaydedilmesi gibi kötü uygulamalara yol açan bu özellik de kaldırıldı.
• register_long_arrays
• break() ve continue() fonksiyon olarak kullanımları. Artık bunlar sadece kontrol yapıları içerisinde anahtar kelime olarak kullanılıyor.

Kaldırılan İşletim Sistemi Desteği

• PHP 5.4.x, Windows XP ve Windows 2003 için desteklenen son PHP sürümü oldu. Bu da eski işletim sistemlerini kullanan geliştiriciler için bir geçiş süreci başlattı.

Kullanımı Yasaklanan (Rezerve) Anahtar Kelimeler

Gelecekteki PHP sürümlerinde kullanılmak üzere rezerve edilen veya belirli amaçlar için ayrılan kelimeler:

• trait
• callable
• insteadof

Bu kelimeler, PHP 5.4 ile birlikte gelen yeni özellikler için ayrılmıştı ve değişken veya fonksiyon adı olarak kullanılamazdı.

PHP 5.4, birçok Webkolog okuyucusu gibi benim için de PHP gelişiminde önemli bir adımdı. Performans artışları ve Traits gibi güçlü özelliklerin eklenmesi, o dönemde projelerimizi bir üst seviyeye taşımamıza yardımcı oldu. Eski ve riskli özelliklerin kaldırılması ise dilin daha güvenli ve modern bir yapıya kavuşmasını sağladı.

Bu yazımdan keyif aldığınızı ve PHP 5.4'ün getirdiği yenilikleri hatırladığınızı veya öğrendiğinizi umuyorum. Webkolog'u takipte kalın!

Hepinize bol kodlu ve keyifli öğrenme süreçleri dilerim!