17 Ocak 2014 Cuma

HTML ile XML Kullanımı

Merhaba Webkolog ailesi!

Bugün sizlerle web geliştirmenin iki temel yapı taşı olan HTML ve XML'i masaya yatıracağız. Her ikisi de etiket tabanlı işaretleme dilleri olsa da, temelde farklı amaçlara hizmet ederler. Gelin, bu iki dilin dünyasına daha yakından bakalım.

---

HTML Nedir? Web'in Temel İskeleti

HTML (HyperText Markup Language), hepimizin bildiği gibi web sayfaları oluşturmak için kullanılan standart işaretleme dilidir. Görevi, bir web sayfasının yapısını tanımlamak ve içeriği tarayıcıda görselleştirmektir. HTML, önceden tanımlanmış bir dizi etikete sahiptir (örneğin, <p> paragraf için, <img> resim için, <a> bağlantı için). Tarayıcılar bu etiketleri yorumlayarak içeriği ekranda gösterirler.

İşte basit bir HTML örneği:


<!DOCTYPE html>
<html lang="tr">
<head>
    <meta charset="UTF-8">
    <title>Webkolog Blog</title>
</head>
<body>
    <h1>HTML ve XML Farkları</h1>
    <p>Bu bir paragraftır.</p>
    <a href="https://webkolog.com">Webkolog'u ziyaret et!</a>
</body>
</html>

HTML, veriyi sunmak için tasarlanmıştır. Sayfanın görsel düzeni, metinlerin fontları, resimlerin yerleşimi gibi konular HTML'in kapsamındadır.

---

XML Nedir? Verinin Yapısal Depolayıcısı

XML (eXtensible Markup Language) ise, veriyi depolamak ve taşımak için tasarlanmış bir işaretleme dilidir. HTML'in aksine, XML'de önceden tanımlanmış etiketler yoktur. Kendi etiketlerinizi ve veri yapılarınızı tanımlayarak, ihtiyacınıza özel veriler oluşturabilirsiniz. Bu, XML'i farklı sistemler arasında veri alışverişi için son derece esnek ve güçlü kılar.

Basit bir XML örneği:


<?xml version="1.0" encoding="utf-8"?>
<urunler>
    <urun id="1">
        <ad>Akıllı Telefon</ad>
        <fiyat>5000</fiyat>
        <stok>150</stok>
    </urun>
    <urun id="2">
        <ad>Dizüstü Bilgisayar</ad>
        <fiyat>12000</fiyat>
        <stok>75</stok>
    </urun>
</urunler>

Bu örnekte <urunler>, <urun>, <ad>, <fiyat> ve <stok> etiketlerini kendimiz tanımladık. XML, verinin kendisini tanımlar, nasıl görüneceğini değil.

---

HTML ve XML Arasındaki Temel Farklar

Şimdi bu iki dilin ana farklarına bir göz atalım:

  • Amaç:
    • HTML: Veriyi web tarayıcılarında görüntülemek için kullanılır.
    • XML: Veriyi depolamak ve taşımak için kullanılır.
  • Etiketler:
    • HTML: Önceden tanımlanmış, sabit etiket setine sahiptir (<p>, <div>, <img> vb.).
    • XML: Kendi etiketlerinizi tanımlamanıza olanak tanır, esnektir.
  • Kurallar:
    • HTML: Genellikle daha bağışlayıcıdır, bazı kapanış etiketleri eksik olsa bile tarayıcılar yorumlayabilir.
    • XML: Çok daha katıdır; tüm etiketlerin doğru bir şekilde kapanması ve belirli kurallara (büyük/küçük harf duyarlılığı, tek kök eleman vb.) uyulması zorunludur. Aksi takdirde "iyi biçimlendirilmiş" (well-formed) kabul edilmez.
---

HTML ve XML'in Birlikte Kullanımı

Peki, bu iki dil birlikte nasıl çalışır? Eskiden, özellikle Internet Explorer'ın eski sürümlerinde, XML verilerini doğrudan HTML içine gömmek ve JavaScript kullanarak bu verilere erişmek mümkündü. Aşağıdaki gibi bir yapı hayal edin:


<!-- Sadece Internet Explorer'ın eski versiyonlarında çalışır -->
<xml id="kimlik" src="dosya.xml"></xml>
<table datasrc="#kimlik">
    <span datafld="element_adi"></span>
</table>

Bu yöntem, datasrc ve datafld gibi HTML nitelikleri ile XML verisini doğrudan tabloya bağlamanıza olanak tanıyordu. Ayrıca, kimlik.FirstPage(), kimlik.PreviousPage() gibi metotlarla sayfalandırma veya kimlik.recordset.moveNext() ile kayıtlar arasında dolaşma gibi işlemler de yapılabilirdi.

Ancak, modern web geliştirme dünyasında bu tür doğrudan gömme ve veri bağlama yöntemleri artık kullanılmamaktadır. Günümüzde, XML verilerini web sayfalarında göstermek için genellikle şu adımlar izlenir:

  1. XML verisi bir sunucudan JavaScript (Ajax, Fetch API gibi) kullanılarak getirilir.
  2. Getirilen XML verisi, JavaScript kullanılarak ayrıştırılır (parse edilir).
  3. Ayrıştırılan veri, DOM (Document Object Model) manipülasyonu ile HTML yapısına dönüştürülerek sayfada gösterilir.

Bu modern yaklaşım, tarayıcı bağımsızlığı, performans ve güvenliğin artırılması açısından çok daha üstündür.

Umarım bu makale, HTML ve XML arasındaki farkları ve web geliştirmedeki rollerini net bir şekilde anlamanıza yardımcı olmuştur. Her ikisi de web dünyasının vazgeçilmez parçaları olsa da, farklı amaçlar için tasarlanmışlardır ve günümüz yaklaşımlarında birlikte daha etkili ve modüler bir şekilde kullanılırlar.

Webkolog'u takipte kalın!

Hepinize bol kodlu ve başarılı projeler dilerim!

0 yorum:

Yorum Gönder